استانداردهاي توليد محتواي آموزشي چيست ؟
در زمينه توليد محتواي آموزشي همانند آموزش هاي الکترونيکي از اوايل راه اندازي آن تا سال ها پيش هنوز استاندارد مشخصي در جهان به طور کامل جا نيافتاده است. اما تؤام با رويکرد به کارگيري آموزش هاي الکترونيکي استانداردهاي مورد پذيرشي رو به جهاني شدن دارند. يکي از اين استانداردهاي توليد محتوا استاندارد SCORM مي باشد که توسط انجمن دولتي ADL تعريف و بيشتر از استانداردهاي ديگر شهرت داشته و مورد توافق مي باشد.
استانداردهاي توليد محتواي آموزشي چيست ؟
ديگري استاندارد که مورد تقريبا مورد رجوع اغلب توليد کنندگان محتوا است AICC مي باشد.
البته شايان ذکر که در استاندارد SCORM 1.3 به نوعي تمام اين استانداردها تلفيق شده و به سمت تعريف يک استاندارد واحد حر کت کرده اند.
يک محتواي آموزشي خوب چه ويژگي هايي دارد ؟
1. يک محتواي آموزشي خوب بسان تنظيم مطالب درسي براي آموزش مي بايست داراي ساختار باشد به طوري شروع مطالب و سير ارائه منطقي درس در آن رعايت شده باشد.
2. يک محتواي آموزشي مناسب بايستي جذاب باشد به طوري که بتواند دانش جويان را به يادگيري مطالب درسي علاقه مند سازد.
3. در يک محتواي آموزشي خوب بايد در صفحه سوالات مکاني براي درج سوالات و يادداشت ها بايد در نظرگرفته شود. همچنين اگر بتوان امکاني براي ارسال سوال دانشجو به استاد در حين کار با محتواي آموزشي باشد بهره وري آن بهتر خواهد بود. و يا امکاناتي براي اتصال دانشجو به بانک اطلاعات براي پرسيدن سوالات خود و دريافت جواب ها.
زير ساخت ها در آموزش مجازي
4. يک محتواي آموزشي خوب بهتر است به شکل تعاملي باشد به طوري که دانشجو تنها به مشاهده و يا مطالعه آن بپردازد ، بلکه دانشجو را به فعاليت و کار با برنامه و محتواي آموزشي بکشاند . شايد بهترين مثال براي چنين حالتي نرم افزارهاي آموزش زبان مي باشند که در آن دانشجو با صحبت کردن با آن مي تواند شيوه تلفظ خود را محک بزند.
5. استفاده از قابليت هاي رايانه اي براي کمک در به تصوير کشيدن مفاهيم و توضيحات پيچيده درسي براي دادن شهود بصري به متعلم . مي بايست از اين امکانات براي بيان مفاهيم تئوري و نيز در حل مثال ها استفاده شود تا دانشجو بتواند توانايي تصويري خود را نيز در درک آن ها به کار برد. به عنوان مثال در تدريس واکنش هاي شيميايي مي توان به راحتي از خاصيت انيميشن استفاده کرده و فعل و انفعالات شيميايي را به تصوير کشيد.
6. برخورداري از مثال هاي تعاملي از ديگر خصوصيات يک محتواي آموزشي مناسب است. در اين مثال ها بايست دانشجو را پس از آشنايي با موضوع درس به سمت حل مثال ها هدايت کرد.
7. در ارائه مثال ها در يک محتواي آموزشي خوب بايد با اشاراتي به راه حل همراه باشد و دانشجو را در مسير روش حل و مساله هدايت کند و نه اينکه تمام راه حل را به يکباره عرضه کند.
8. يک سيستم مديريت آموزش الکترونيکي خوب به دانشجو اين امکان را مي دهد که بتواند محسابات و شبيه سازيهاي مورد نظر خود را ارائه دهد.
9. در انتهاي هر مبحث درسي بايد از دانشجو امتحان به عمل آيد تا از ميزان يادگيري او و درک مطلب اطلاع حاصل شود. البته شايد اين مساله توسط موسسه آموزشي در کنار محتواي آموزشي به صورت مجزا انحام دهد تا بهتر بتواند نتايج آنرا جمع آوري و تجزيه و تحليل کند.
آموزش الکترونيک
10. آزمون ها مي بايست از هر دو قسمت آموزش طراحي شوند يعني شامل سوال هاي مفهومي و حل کردني باشند.
11. همان طور که اشاره شد جذابيت هاي رايانه اي ايجاد شده در توليد يک محتواي آموزشي نبايد موضوع اصلي درس را تحت الشعاع قرار دهد بلکه بايد در اختيار ارائه بهتر آموزش باشد.
12. بايد در تنظيم مطالب درسي و شيوه ارائه آن ها در هنگام طراحي ساختار آن از روش شناسي و روشهاي روانشناسي آموزش پيروي کرد تا حداکثر کارايي در به کارگيري قابليت هاي رايانه اي روي دهد.
13. در ارائه مفاهيم جديد کتابشناسي و يا تاريخچه شناسي آن ها ارائه گردد.
14. عکس ها، گراف ها، فيلم ها، اسلايدها، شبيه سازي هايي مرتبط با موضوع درس، به منظور افزايش يادگيري مفاهيم نظري يا مثال هاي مورد بحث گنجانده شود.
15. تصويرها و نمودارهايي مرتبط با مبحث آموزشي داشته باشد.
16. يک محتواي آموزشي خوب بايد پژوهش محور باشد به اين معني که دانشجو را پس از ارائه مطالب اصلي با کيفيت مناسب براي کسب اطلاعات بيشتر هدايت کند . به اين معني که اطلاعات خواندني و پرسش هايي مفيد و جالبي را به دانشجو متذکر شود تا دانشجو براي يادگيري مطالب بيشتر انگيزه يابد و سپس براي يافتن آنها منابع بيشتري با او معرفي کند تا خود دانشجو مطالب بيشتر را بيابد. بر اين اساس محتواي آموزشي بهتر است که به صورت تحت وب ارائه گردد و خود نيز شامل لينک هايي به سايتهاي مربوطه باشد تا دانشجو منتظر حضور و تدريس استاد براي آموزش کامل درس نباشد و خودش جواب سوالاتش را بيابد.
آموزش تلفيقي (2)
17. در تهيه مطالب درسي بهتر است از تجربه اساتيد مجرب و مسلط تر استفاده شود.
18. بهتر است که شيوه تنظيم مطالب چنان باشد که در هر فصل بک دوره درسي ، مطالبي به مقدار متوسط از هر بخش در صفحات اصلي محتواي آموزشي گنجانده شود و مطالعه توضيحات و مثالهاي بيشتر آن بخش ، با لينکهاي "توضيح بيشتر" و "مثال هاي بيشتر" به اختيار دانشجو گذاشته شود . به اين ترتيب هر دانشجو با توجه به نقاط ضعف و قوت خود ، توضيحات مطلوبش را انتخاب کرده مي خواند.
19. بهتر است محتواهاي آموزشي بر اساس يکي از استانداردهاي بين المللي و ترجيحا SCORMو يا AICC باشد.
20. امکان مرور بين مطالب درسي و انتخاب موضوعي باشد.